Người Lao Động Nào Không Phải Đóng Bảo Hiểm Xã Hội Bắt Buộc?
Theo Luật Bảo hiểm xã hội hiện hành, việc tham gia Bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc là trách nhiệm của hầu hết người lao động làm việc theo hợp đồng. Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp có hợp đồng lao động đều phải tham gia.
Việc nắm rõ những trường hợp không phải đóng BHXH là vô cùng quan trọng đối với cả doanh nghiệp và người lao động để tránh vi phạm pháp luật và tối ưu chi phí. Dưới đây là 4 trường hợp cụ thể được quy định rõ ràng trong các văn bản pháp luật hiện hành.
VIDEO NHỮNG TRƯỜNG HỢP KHÔNG PHẢI ĐÓNG BẢO HIỂM XÃ HỘI
1. Hợp đồng lao động dưới 01 tháng
Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên mới thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Do đó, các loại hợp đồng lao động có thời hạn dưới 01 tháng sẽ được miễn trừ nghĩa vụ tham gia BHXH bắt buộc.
-
Căn cứ pháp lý: Khoản 1, Điều 2, Luật Bảo hiểm xã hội 2014.
-
Lưu ý quan trọng: Theo Điều 14 Bộ luật Lao động 2019, hợp đồng dưới 01 tháng có thể được ký kết bằng văn bản, dữ liệu điện tử hoặc thậm chí là thỏa thuận miệng. Tuy nhiên, căn cứ điểm c khoản 2 Điều 20 Bộ luật Lao động 2019, loại hợp đồng này chỉ được ký tối đa 02 lần.
2. Hợp đồng thử việc
Hợp đồng thử việc là thỏa thuận riêng biệt về việc làm thử, nhằm đánh giá sự phù hợp của người lao động trước khi ký hợp đồng chính thức.
Theo quy định, BHXH bắt buộc chỉ áp dụng đối với người lao động làm việc theo Hợp đồng Lao động (HĐLĐ) chính thức. Do đó, nếu doanh nghiệp và người lao động chỉ ký hợp đồng thử việc riêng biệt, người lao động sẽ không cần phải đóng BHXH bắt buộc trong thời gian thử việc này.
-
Căn cứ pháp lý: Khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014.
3. Hợp đồng Cộng tác viên hoặc Hợp đồng dịch vụ khác
Hợp đồng cộng tác viên (CTV) hay các loại hợp đồng dịch vụ khác không chịu sự điều chỉnh của Bộ luật Lao động, mà thuộc phạm vi điều chỉnh của Bộ luật Dân sự.
Bản chất của các loại hợp đồng này là hợp đồng dịch vụ (người lao động cung cấp một dịch vụ cụ thể, không chịu sự quản lý/điều hành tuyệt đối của công ty). Chính vì thế, người lao động làm việc theo hợp đồng cộng tác viên sẽ không thuộc đối tượng đóng BHXH bắt buộc.
-
Lưu ý: Người làm việc theo Hợp đồng Cộng tác viên có thể cân nhắc tham gia BHXH tự nguyện.
4. Trường hợp nghỉ việc không hưởng lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng
Mặc dù người lao động làm việc không trọn thời gian (Part-time) vẫn có quyền lợi và nghĩa vụ đóng BHXH như người làm trọn thời gian (Full-time) theo khoản 3 Điều 32 Bộ luật Lao động 2019, nhưng có một ngoại lệ cần chú ý:
-
Ngoại lệ về thời gian: Theo khoản 3 Điều 85 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, nếu người lao động không làm việc và không hưởng tiền lương từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng đó, thì cả người lao động và người sử dụng lao động sẽ không phải đóng BHXH của tháng đó.
-
Hệ quả: Thời gian này sẽ không được tính để hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội sau này, trừ trường hợp nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.
GIẢNG VIÊN PHƯƠNG VŨ HR
